The occupation of a real estate without title
02 April 2010
By Seng Dina
Radio France Internationale
Translated from Khmer by Komping Puoy
Land disputes are quagmires in Cambodia. The old ownership rule prior to 1979 was canceled. The number of those who occupy lands after 1979 without having a land tile is still high. Therefore, the “Understanding the law” program will touch upon the land dispute issue first, and on this Thursday, we will first start with the occupation of land without having property title. The clarifications will be provided by Dr. Hel Chamroeun.
1- I occupied a piece of land since 1979. I was a legal occupation, but I did not have the property title. What is my right on this piece of land?
Those who occupy lands or any other real estate since 1979, even if they do not have a property title issued by the authorities, then they are not the owner of that real estate, they are only considered as “legal occupant.”
2- As the “legal occupant”, what are my rights on this piece of land?
The “legal occupant” has similar rights to the title owner as well, i.e. he has the rights to use, to live, to plant, to rent, to pawn, to sell, to transfer the rights to their children, etc…
In the case of transfer of right, the recipient of the real estate also retains the right of “legal occupancy”, he is not turning into the title owner.
The “legal occupancy” and the ownership have the same amount of rights, what differs between the two is that the ownership is a final right and he can receive full protection from the law. As for the right of the “legal occupant”, it is only a temporary right that could lead to dispute in the future.
3- Can the “legal occupant” become the owner or not?
Yes! If the occupation was done legally according to 5 conditions:
4- After occupying according to the conditions (above) for a period prescribed by the law, can I automatically become the property owner?
The property ownership is not automatic. The “legal occupant” can become the final property owner only if the authority issues a title for him, following a registration of the property.
5- During the waiting period to receive the final land title, can the “legal occupant” receive a document to recognize the occupation of this real estate or not?
Yes! The authority must issue a document certifying the occupation of the real estate to the “legal occupant” who legally occupies. However, this document is a proof of the right to occupy only, it is not a title that nobody can protest about.
6- If I see an empty real estate without an owner, can I enter into its occupation as a “legal occupant” at any time or not?
The occupation of a real estate as a “legal occupant” that the law recognizes is only for an occupation that took place prior the adoption of the land law, i.e. before 2001. All real estate occupation after the adoption of the land law is illegal and is a crime punishable by the law.
Poor people who want land, they must send a petition to the authority through the social land concession program.
---------
Note: The following article in entirely in Khmer Unicode
ការកាន់កាប់ អចលនវត្ថុដោយគ្មានប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិ
04/02/2010
ដោយ សេង ឌីណា
Radio France Internationale
បញ្ហាដីធ្លី នៅតែជារឿងចម្រូងចម្រាស់មួយ នៅប្រទេសកម្ពុជា។ របបកម្មសិទ្ធិចាស់ មុនឆ្នាំ១៩៧៩ ត្រូវបានលុបចោល។ អ្នកដែលកាន់កាប់ដីធ្លី ក្រោយឆ្នាំ១៩៧៩ នៅតែមានច្រើន ដែលកាន់កាប់ដោយគ្មានប័ណ្ណសម្គាល់កម្មសិទ្ធិ។ វិវាទបានកើតឡើងជាញឹកញាប់ ជុំវិញបញ្ហាដីធ្លីនេះ។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជា នៅក្នុងនាទីយល់ដឹងអំពីច្បាប់នេះ វិទ្យុយើងនឹងលើកយកបញ្ហាដីធ្លី មកនិយាយមុនគេ ដោយចាប់ផ្តើមដំបូង នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ អំពីការកាន់កាប់ដី ដោយមិនមានប័ណ្ណ ដោយមានការឆ្លើយបំភ្លឺពីបណ្ឌិត ហ៊ែល ចំរើន។
១-ខ្ញុំកាន់កាប់ដីមួយកន្លែងតាំងពីឆ្នាំ ១៩៧៩មក។ ជាការកាន់កាប់ដោយស្របច្បាប់ ក៏ប៉ុន្តែ មិនមានប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិ។ តើខ្ញុំមានសិទ្ធិជាអ្វី លើដីនេះ?
អ្នក ដែលបានកាន់កាប់ដី ឬអចលនវត្ថុផ្សេងទៀត ពីឆ្នាំ១៩៧៩មក បើសិនជាមិនទាន់មានប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិចេញដោយអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចទេ អ្នកនោះមិនមែនជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិលើអចលនវត្ថុនេះទេ គឺមានសិទ្ធិត្រឹមតែជាភោគី (អ្នកកាន់កាប់ស្របច្បាប់) ប៉ុណ្ណោះ។
២-ក្នុងឋានៈជាភោគី តើខ្ញុំមានសិទ្ធិអ្វីខ្លះលើដីនេះ?
ភោគីមានសិទ្ធិ ប្រហាក់ប្រហែលនឹងម្ចាស់កម្មសិទ្ធិដែរ ពោលគឺមានសិទ្ធិប្រើប្រាស់ អាស្រ័យនៅ ដាំដុះ ប្រវាស់ ជួល បញ្ចាំ លក់ ឬផ្ទេរទៅឲ្យកូនចៅ ។ល។
នៅ ក្នុងករណីមានការផ្ទេរកម្មសិទ្ធិនេះ អ្នកទទួលអចលនវត្ថុពីភោគី គឺទទួលបានត្រឹមតែសិទ្ធិជាភោគីដដែល មិនមែនជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិនោះទេ។
ភោគី និងកម្មសិទ្ធិករ មានទំហំសិទ្ធិដូចគ្នា។ អ្វីដែលខុសគ្នា គឺនៅត្រង់ថា សិទ្ធិជាកម្មសិទ្ធិករគឺជាសិទ្ធិស្ថាពរ ហើយអាចទទួលបានការគាំពារពីច្បាប់ ដោយពេញលេញ។ ចំណែកសិទ្ធិជាភោគីវិញ គឺជាសិទ្ធិ ដែលមានលក្ខណៈបណ្ដោះអាសន្ន ដែលអាចមានការជំទាស់តវ៉ាបាន ទៅថ្ងៃក្រោយ។
៣-តើភោគីអាចក្លាយជាកម្មសិទ្ធិករបាន ដែរឬទេ?
បាន! ប្រសិនបើការកាន់កាប់នេះ ធ្វើឡើងដោយស្របច្បាប់ ដោយគោរពតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌ ៥៖
-កាន់កាប់ដោយ ពិតប្រាកដ ពោលគឺ មិនមែនជាការកាន់កាប់ ក្នុងឋានៈជាអ្នកចាំដី ចាំផ្ទះ ឬចាំចម្ការឲ្យគេ។
-កាន់កាប់ដោយគ្មានហិង្សា ពោលគឺ មិនប្រើកម្លាំងចូលទៅដណ្តើមកាន់កាប់។
-កាន់កាប់ដោយមានការ ដឹងឮជាសាធារណៈ ពោលគឺ មិនមែនចូលកាន់កាប់ដោយលួចលាក់ មិនឲ្យគេដឹង។
- កាន់កាប់ដោយគ្មានការអាក់ខាន ពោលគឺ មិនបានបោះបង់អចលនវត្ថុនេះចោល ក្នុងគម្លាតមួយធំ។
-កាន់កាប់ដោយសុចរិត ពោលគឺ ពេលចូលកាន់កាប់ ភោគីមិនបានដឹងថា អចលនវត្ថុនេះមានម្ចាស់រួចទៅហើយនោះទេ។
ភោគី ដែលបំពេញតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌទាំង ៥ ខាងលើនេះ អាចក្លាយជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិបាន ក្រោយពីបានកាន់កាប់អចលនវត្ថុ រយៈពេល ៥ឆ្នាំ ជាប់ៗគ្នាឥតដាច់។
៤- ក្រោយពីបានកាន់កាប់តាមល័ក្ខខ័ណ្ឌ និងគ្រប់រយៈពេល ដែលកំណត់ដោយច្បាប់ហើយ តើខ្ញុំអាចក្លាយជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិដោយស្វ័យប្រវត្តិឬទេ?
សិទ្ធិ ជាកម្មសិទ្ធិករ មិនអាចទទួលបានដោយស្វ័យប្រវត្តិនោះទេ។ ភោគី អាចក្លាយជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិស្ថាពរ លុះត្រាតែអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចចេញប័ណ្ណសម្គាល់កម្មសិទ្ធិឲ្យ ក្រោយមានការចុះបញ្ជីដីធ្លីមានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធ។
៥-ក្នុងពេលរង់ចាំការទទួលបានប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិ ស្ថាពរ តើភោគីអាចទទួលបានប័ណ្ណអ្វី ដែលសម្គាល់ការកាន់កាប់អចលនវត្ថុនេះដែរឬទេ?
បាន! អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចត្រូវចេញប័ណ្ណសម្គាល់សិទ្ធិកាន់កាប់ អចលនវត្ថុ ទៅឲ្យភោគី ដែលកាន់កាប់ស្រប់ច្បាប់។ ក៏ប៉ុន្តែ ប័ណ្ណនេះ គ្រាន់តែជាភស្តុតាងបញ្ជាក់អំពីសិទ្ធិកាន់កាប់ប៉ុណ្ណោះ មិនមែនជាប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិ ដែលតវ៉ាមិនបាននោះទេ។
៦-ប្រសិនបើខ្ញុំឃើញមានអចលនវត្ថុទំនេរ គ្មានម្ចាស់ តើខ្ញុំអាចចូលកាន់កាប់ធ្វើជាភោគីបានគ្រប់ពេលឬ?
ការកាន់កាប់ អចលនវត្ថុ ក្នុងនាមជាភោគី ដែលច្បាប់ទទួលស្គាល់ គឺមានតែការកាន់កាប់ មុនពេលច្បាប់ភូមិបាលចូលជាធរមានប៉ុណ្ណោះ ពោលគឺ មុនឆ្នាំ២០០១។ រាល់ការចូលកាន់កាប់អចលនវត្ថុ នៅក្រោយច្បាប់ភូមិបាលចូលជាធរមាន គឺជាការកាន់កាប់ខុសច្បាប់ ដែលអាចទទួលទោសព្រហ្មទ័ណ្ឌ។
ប្រជាជនក្រីក្រ ដែលចង់បានដី ត្រូវតែធ្វើពាក្យសុំទៅអាជ្ញាធរ តាមរយៈយន្តការ “សម្បទានដីសង្គមកិច្ច”។
02 April 2010
By Seng Dina
Radio France Internationale
Translated from Khmer by Komping Puoy
Land disputes are quagmires in Cambodia. The old ownership rule prior to 1979 was canceled. The number of those who occupy lands after 1979 without having a land tile is still high. Therefore, the “Understanding the law” program will touch upon the land dispute issue first, and on this Thursday, we will first start with the occupation of land without having property title. The clarifications will be provided by Dr. Hel Chamroeun.
1- I occupied a piece of land since 1979. I was a legal occupation, but I did not have the property title. What is my right on this piece of land?
Those who occupy lands or any other real estate since 1979, even if they do not have a property title issued by the authorities, then they are not the owner of that real estate, they are only considered as “legal occupant.”
2- As the “legal occupant”, what are my rights on this piece of land?
The “legal occupant” has similar rights to the title owner as well, i.e. he has the rights to use, to live, to plant, to rent, to pawn, to sell, to transfer the rights to their children, etc…
In the case of transfer of right, the recipient of the real estate also retains the right of “legal occupancy”, he is not turning into the title owner.
The “legal occupancy” and the ownership have the same amount of rights, what differs between the two is that the ownership is a final right and he can receive full protection from the law. As for the right of the “legal occupant”, it is only a temporary right that could lead to dispute in the future.
3- Can the “legal occupant” become the owner or not?
Yes! If the occupation was done legally according to 5 conditions:
- It’s a true occupation, i.e. it’s not an occupation by someone who is just a land keeper, a housekeeper, or a farm keeper for somebody else.
- It was not an occupation that took place with violence, i.e. there was no forced entry to occupy.
- The occupation is publicly known, i.e., it was not a surreptitious occupation without anybody’s knowledge.
- It was a continuous occupation, i.e. there was no abandon of this real estate during a long period of time.
- The occupation was done honestly, i.e., when the “legal occupant” came to occupy, he does not know that the real estate had a prior owner already.
4- After occupying according to the conditions (above) for a period prescribed by the law, can I automatically become the property owner?
The property ownership is not automatic. The “legal occupant” can become the final property owner only if the authority issues a title for him, following a registration of the property.
5- During the waiting period to receive the final land title, can the “legal occupant” receive a document to recognize the occupation of this real estate or not?
Yes! The authority must issue a document certifying the occupation of the real estate to the “legal occupant” who legally occupies. However, this document is a proof of the right to occupy only, it is not a title that nobody can protest about.
6- If I see an empty real estate without an owner, can I enter into its occupation as a “legal occupant” at any time or not?
The occupation of a real estate as a “legal occupant” that the law recognizes is only for an occupation that took place prior the adoption of the land law, i.e. before 2001. All real estate occupation after the adoption of the land law is illegal and is a crime punishable by the law.
Poor people who want land, they must send a petition to the authority through the social land concession program.
---------
Note: The following article in entirely in Khmer Unicode
ការកាន់កាប់ អចលនវត្ថុដោយគ្មានប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិ
04/02/2010
ដោយ សេង ឌីណា
Radio France Internationale
បញ្ហាដីធ្លី នៅតែជារឿងចម្រូងចម្រាស់មួយ នៅប្រទេសកម្ពុជា។ របបកម្មសិទ្ធិចាស់ មុនឆ្នាំ១៩៧៩ ត្រូវបានលុបចោល។ អ្នកដែលកាន់កាប់ដីធ្លី ក្រោយឆ្នាំ១៩៧៩ នៅតែមានច្រើន ដែលកាន់កាប់ដោយគ្មានប័ណ្ណសម្គាល់កម្មសិទ្ធិ។ វិវាទបានកើតឡើងជាញឹកញាប់ ជុំវិញបញ្ហាដីធ្លីនេះ។ ហេតុដូច្នេះហើយបានជា នៅក្នុងនាទីយល់ដឹងអំពីច្បាប់នេះ វិទ្យុយើងនឹងលើកយកបញ្ហាដីធ្លី មកនិយាយមុនគេ ដោយចាប់ផ្តើមដំបូង នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ អំពីការកាន់កាប់ដី ដោយមិនមានប័ណ្ណ ដោយមានការឆ្លើយបំភ្លឺពីបណ្ឌិត ហ៊ែល ចំរើន។
សូមចុចខាងក្រោម ដើម្បីស្តាប់ ការឆ្លើយបំភ្លឺរបស់បណ្ឌិត ហ៊ែល ចំរើន
Click here to listen to the audio program in Khmer
Click here to listen to the audio program in Khmer
១-ខ្ញុំកាន់កាប់ដីមួយកន្លែងតាំងពីឆ្នាំ ១៩៧៩មក។ ជាការកាន់កាប់ដោយស្របច្បាប់ ក៏ប៉ុន្តែ មិនមានប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិ។ តើខ្ញុំមានសិទ្ធិជាអ្វី លើដីនេះ?
អ្នក ដែលបានកាន់កាប់ដី ឬអចលនវត្ថុផ្សេងទៀត ពីឆ្នាំ១៩៧៩មក បើសិនជាមិនទាន់មានប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិចេញដោយអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចទេ អ្នកនោះមិនមែនជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិលើអចលនវត្ថុនេះទេ គឺមានសិទ្ធិត្រឹមតែជាភោគី (អ្នកកាន់កាប់ស្របច្បាប់) ប៉ុណ្ណោះ។
២-ក្នុងឋានៈជាភោគី តើខ្ញុំមានសិទ្ធិអ្វីខ្លះលើដីនេះ?
ភោគីមានសិទ្ធិ ប្រហាក់ប្រហែលនឹងម្ចាស់កម្មសិទ្ធិដែរ ពោលគឺមានសិទ្ធិប្រើប្រាស់ អាស្រ័យនៅ ដាំដុះ ប្រវាស់ ជួល បញ្ចាំ លក់ ឬផ្ទេរទៅឲ្យកូនចៅ ។ល។
នៅ ក្នុងករណីមានការផ្ទេរកម្មសិទ្ធិនេះ អ្នកទទួលអចលនវត្ថុពីភោគី គឺទទួលបានត្រឹមតែសិទ្ធិជាភោគីដដែល មិនមែនជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិនោះទេ។
ភោគី និងកម្មសិទ្ធិករ មានទំហំសិទ្ធិដូចគ្នា។ អ្វីដែលខុសគ្នា គឺនៅត្រង់ថា សិទ្ធិជាកម្មសិទ្ធិករគឺជាសិទ្ធិស្ថាពរ ហើយអាចទទួលបានការគាំពារពីច្បាប់ ដោយពេញលេញ។ ចំណែកសិទ្ធិជាភោគីវិញ គឺជាសិទ្ធិ ដែលមានលក្ខណៈបណ្ដោះអាសន្ន ដែលអាចមានការជំទាស់តវ៉ាបាន ទៅថ្ងៃក្រោយ។
៣-តើភោគីអាចក្លាយជាកម្មសិទ្ធិករបាន ដែរឬទេ?
បាន! ប្រសិនបើការកាន់កាប់នេះ ធ្វើឡើងដោយស្របច្បាប់ ដោយគោរពតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌ ៥៖
-កាន់កាប់ដោយ ពិតប្រាកដ ពោលគឺ មិនមែនជាការកាន់កាប់ ក្នុងឋានៈជាអ្នកចាំដី ចាំផ្ទះ ឬចាំចម្ការឲ្យគេ។
-កាន់កាប់ដោយគ្មានហិង្សា ពោលគឺ មិនប្រើកម្លាំងចូលទៅដណ្តើមកាន់កាប់។
-កាន់កាប់ដោយមានការ ដឹងឮជាសាធារណៈ ពោលគឺ មិនមែនចូលកាន់កាប់ដោយលួចលាក់ មិនឲ្យគេដឹង។
- កាន់កាប់ដោយគ្មានការអាក់ខាន ពោលគឺ មិនបានបោះបង់អចលនវត្ថុនេះចោល ក្នុងគម្លាតមួយធំ។
-កាន់កាប់ដោយសុចរិត ពោលគឺ ពេលចូលកាន់កាប់ ភោគីមិនបានដឹងថា អចលនវត្ថុនេះមានម្ចាស់រួចទៅហើយនោះទេ។
ភោគី ដែលបំពេញតាមល័ក្ខខ័ណ្ឌទាំង ៥ ខាងលើនេះ អាចក្លាយជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិបាន ក្រោយពីបានកាន់កាប់អចលនវត្ថុ រយៈពេល ៥ឆ្នាំ ជាប់ៗគ្នាឥតដាច់។
៤- ក្រោយពីបានកាន់កាប់តាមល័ក្ខខ័ណ្ឌ និងគ្រប់រយៈពេល ដែលកំណត់ដោយច្បាប់ហើយ តើខ្ញុំអាចក្លាយជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិដោយស្វ័យប្រវត្តិឬទេ?
សិទ្ធិ ជាកម្មសិទ្ធិករ មិនអាចទទួលបានដោយស្វ័យប្រវត្តិនោះទេ។ ភោគី អាចក្លាយជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិស្ថាពរ លុះត្រាតែអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចចេញប័ណ្ណសម្គាល់កម្មសិទ្ធិឲ្យ ក្រោយមានការចុះបញ្ជីដីធ្លីមានលក្ខណៈជាប្រព័ន្ធ។
៥-ក្នុងពេលរង់ចាំការទទួលបានប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិ ស្ថាពរ តើភោគីអាចទទួលបានប័ណ្ណអ្វី ដែលសម្គាល់ការកាន់កាប់អចលនវត្ថុនេះដែរឬទេ?
បាន! អាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចត្រូវចេញប័ណ្ណសម្គាល់សិទ្ធិកាន់កាប់ អចលនវត្ថុ ទៅឲ្យភោគី ដែលកាន់កាប់ស្រប់ច្បាប់។ ក៏ប៉ុន្តែ ប័ណ្ណនេះ គ្រាន់តែជាភស្តុតាងបញ្ជាក់អំពីសិទ្ធិកាន់កាប់ប៉ុណ្ណោះ មិនមែនជាប័ណ្ណកម្មសិទ្ធិ ដែលតវ៉ាមិនបាននោះទេ។
៦-ប្រសិនបើខ្ញុំឃើញមានអចលនវត្ថុទំនេរ គ្មានម្ចាស់ តើខ្ញុំអាចចូលកាន់កាប់ធ្វើជាភោគីបានគ្រប់ពេលឬ?
ការកាន់កាប់ អចលនវត្ថុ ក្នុងនាមជាភោគី ដែលច្បាប់ទទួលស្គាល់ គឺមានតែការកាន់កាប់ មុនពេលច្បាប់ភូមិបាលចូលជាធរមានប៉ុណ្ណោះ ពោលគឺ មុនឆ្នាំ២០០១។ រាល់ការចូលកាន់កាប់អចលនវត្ថុ នៅក្រោយច្បាប់ភូមិបាលចូលជាធរមាន គឺជាការកាន់កាប់ខុសច្បាប់ ដែលអាចទទួលទោសព្រហ្មទ័ណ្ឌ។
ប្រជាជនក្រីក្រ ដែលចង់បានដី ត្រូវតែធ្វើពាក្យសុំទៅអាជ្ញាធរ តាមរយៈយន្តការ “សម្បទានដីសង្គមកិច្ច”។
No comments:
Post a Comment